რა უნდა ვიცოდეთ ტელევიზორის არჩევისას

თანამედროვე ადამიანს ტელევიზორის ხსენებისას წარმოუდგება მოწყობილობა, რომელზედაც დინამიკური სურათები გამოსახულია გარკვეული ხარისხით. და სავალდებულოა ვიდეოს თანმიმდევრობასთან სინქრონიზებული აკუსტიკური სიგნალი. მას ასევე შეუძლია მიიღოს სიგნალები სატელევიზიო ანტენებიდან ან ვიდეო რეპროდუცირების მოწყობილობებიდან და გადათარგმნოს ისინი აუდიო-ვიზუალურ ფორმატში. კიდევ ბევრი ვარიანტია, რომელიც შეიძლება განხორციელდეს თანამედროვე ტელევიზორში, მაგრამ ადრეულ მოდელებში იყო მათი მინიმალური რაოდენობა.

მიზეზი, რის გამოც სატელევიზიო ტექნოლოგიამ დაიწყო ინტენსიურად განვითარება, არის ინფორმაციის გადაცემის შესაძლებლობა აღქმისთვის საუკეთესო და მოსახერხებელ ფორმატში - დინამიკურად ცვალებადი სტატიკური ჩარჩოების სახით, რომლებიც ქმნის უწყვეტ ვიდეო თანმიმდევრობას.

მე-19 საუკუნის ბოლოს პორფირი ივანოვიჩ ბახმეტიევმა გადაწყვიტა  სურათების დაშლა ცალკეულ ელემენტებად, რომლებიც შემდეგ გადაეცემა საკომუნიკაციო ხაზზე და მიღების შემდეგ გადაიქცევა თავდაპირველ სურათად. და მალე ხალხი მიხვდა, რომ ასეთი სურათები შეიძლება იყოს ფილმის ჩარჩოები - ამის შემდეგ დაიწყო ტელევიზიის განვითარების ერა.

გაგაცნობთ ტელევიზორის მოდელებს, რომლებიც ხსნიან ტელევიზორების პროგრესის თითოეულ მნიშვნელოვან ეტაპს, რაც იწვევს არსებულის ხარისხობრივ გაუმჯობესებას ან არსებული ფუნქციების გაფართოებას.

მექანიკური ტელევიზორი

ეს შეიძლება ჩაითვალოს პ.ნიპკოვის მიერ მე-19 საუკუნის 84-ე წელს დამზადებულ მოწყობილობად. ის შედგებოდა ბრტყელი წრისაგან, რომელზედაც იყო ხვრელები  გარკვეული თანმიმდევრობით. ისინი ემსახურებოდა სინათლის ნაკადის გადაცემას, რომლის პულსები ასრულებდა ინფორმაციის ნაკადის ფუნქციას, რომელიც აკონტროლებდა სურათს ეკრანზე მიმღების მიერ კონვერტაციის შემდეგ.

ამ ტექნოლოგიის განვითარება განხორციელდა ვიზუალიზაციის სისტემის ოპტიმიზაციაში, რის გამოც შესაძლებელი გახდა საზღვრების სიცხადისა და მოძრაობების სიგლუვის მნიშვნელოვნად გაზრდა. გამოსავალი იყო რამდენიმე „ნიპკოვის დისკის“ და ერთი ან მეტი პროექტორის გამოყენება. ამ ტექნოლოგიის ავტორი იყო J. Baird, მან დააარსა ბრენდი Baird, რომელიც მონოპოლიურ პოზიციას იკავებდა ტელევიზიის ბაზარზე მე-20 საუკუნის პირველი მესამედის ბოლომდე.

ელექტრონული ტელევიზორი

მე-20 საუკუნის 36-ე წელს გამოჩნდა მოწყობილობა, რომელსაც დამაჯერებლად შეიძლება ვუწოდოთ ტელევიზორი (ანუ მასზე დაკისრებული ყველა ძირითადი ფუნქციის შესრულება). მის ძირითად კომპონენტს შეიძლება ეწოდოს კინესკოპი, რომელიც შეიქმნა მე-19 საუკუნის ბოლოს გერმანელმა კ.ბრაუნმა.

ზვორიკინის მიერ შექმნილი ტელევიზორი იყო პროტოტიპი, რის შემდეგაც დაიწყო სერიული წარმოება შიდა გამოყენებისთვის. წარმოების პროცესის დადგენა შესაძლებელი გახდა 39 წლისთვის ტელევიზორის RCS TT-5 მოდელზე. ეკრანის დიაგონალით 12-13 სმ, კორპუსის ხაზოვანი ზომები ბევრჯერ დიდი იყო.

ასეთი ტელევიზორები ელექტრონულად ითვლებოდა ორი მიზეზის გამო:

1.     ისინი იყენებდნენ ელექტრონულ, ელექტრო და ელექტრო კომპონენტებს (ანუ, ისინი საჭიროებდნენ ელექტროენერგიას სამუშაოსთვის) - ელექტრონული ნათურები, ტრანსფორმატორები, ტრანზისტორები, მიკროსქემები და ა.შ.;

2.     ეკრანზე გამოსახულება ფორმირდებოდა კინესკოპის ელექტრონული თოფის მიერ გამოსხივებული ელექტრონული სხივით, რაც იყო ასეთი სატელევიზიო მიმღების დამახასიათებელი ნიშანი.

კინესკოპის ევოლუცია

ეს დეტალი დიდი ხანი შეუცვლელი დარჩა ტელევიზორებისთვის, მაგრამ კონკურენციას ვერ უწევდა მიკროელექტრონულ ტექნოლოგიას. სწორედ მისი გამოგონებით გახდა შესაძლებელი ტელევიზორის შექმნა. ეს არის მართკუთხა ძირით დალუქული ღრუ მინის კოლბა, რომლის ყელში ჩასმულია ელექტრონული სხივის თოფი. ELP-ს შეუძლია ასხივოს გარკვეული სიმძლავრის ელექტრონების სხივი მოცემული მიმართულებით.

პირველი მოქმედი კინესკოპი შეიქმნა მე-20 საუკუნის 10-იანი წლების დასაწყისში ბ.როზინგის მიერ.  მან შეძლო სურათის სტაბილური სურათის მიღება, რომელიც ადრე იყო დაშლილი ხაზ-სტრიქონით და შემდეგ სწორად აწყობილი პროგრესული სკანირების სისტემით. მაგრამ სრულფასოვანი კინესკოპის ტელევიზორი შექმნა ზვორიკინმა.

პირველი მასობრივი წარმოების საყოფაცხოვრებო მექანიკური მოდელი, რომელმაც ჩვენს ქვეყანაში შემოაღწია, დამზადდა კომინტერნის ლენინგრადის ქარხანაში XX საუკუნის 30-იანი წლების დასაწყისში. წარმოების პროცესში მუდმივად იხვეწებოდა პროდუქციის ტექნიკური პარამეტრები და უკვე 30-იანი წლების ბოლოს საწარმომ გამოუშვა შავ-თეთრი ტელევიზორი TK-1, რომელიც იმ დროს პროგრესულად და ძლიერად ითვლებოდა.

ფერადი ტელევიზორი

ფერადი ტელევიზორების პირველი სამუშაო პროტოტიპები ჩვენთან მე-20 საუკუნის 40-იანი წლების დასაწყისში გამოჩნდა. სრულად მოქმედი სერიული მოდელის (CT-100) გამოჩენას 10 წელზე მეტი დასჭირდა - ეს მოხდა 50-იანი წლების შუა ხანებში. და RCA-ს მხარდაჭერით.

მე-20 საუკუნიდან ტელევიზორების მოდელები საოცარი სისწრაფით დაიხვეწა, მრავალმა მწარმოებელმა დაიწყო მისი გამოშვება ბაზარზე, ყოველ წელს სიახლე და ტელევიზორის საოცრად დახვეწეილი  მოდელები გვხვდება.

3D ტელევიზორი

3D ტელევიზორის განვითარება დაიწყო მე-20 საუკუნის 70-იანი წლების შუა ხანებში და ის დაეფუძნა თხევადი კრისტალების უნარს, შეექმნა გამოსახულების სამგანზომილებიანი ეფექტი. პირველად, სამგანზომილებიანი ტელევიზორის ორგანიზება მხოლოდ 21-ე საუკუნის ნულოვან წლებში იყო შესაძლებელი.

3D ტელევიზორები ჯერ კიდევ მხოლოდ განვითარების ეტაპზეა და, შესაბამისად, პრაქტიკულად მიუწვდომელია საყოფაცხოვრებო დონეზე.

ელექტრონული ტელევიზორები თავდაპირველად მთლიანად ვაკუუმური მილებისგან იყო აწყობილი. ტრანზისტორებისა და სხვა არაწრფივი ნახევარგამტარული მოწყობილობების შექმნამ განაპირობა ჯერ მათი ნათურების თანდათანობითი შეცვლა, შემდეგ კი მათი სრული ჩანაცვლება ელექტროენერგიის მოხმარებისა და ტელევიზორების წონისა და ზომის პარამეტრების შემცირების მიზნით.

მიკროელექტრონიკის განვითარებამ განაპირობა მიკროსქემების გამოგონება, რომლებსაც ჯერ ათობით ტრანზისტორი, შემდეგ კი მილიონობით სხვადასხვა ელექტრონული მიკროკომპონენტის შეცვლა შეეძლო. ამავდროულად, ტელევიზორის აწყობის პროცესი გამარტივდა იმდენად, რამდენადაც შესაძლებელი გახდა მისი თითქმის სრული ავტომატიზაცია. ავტომატური რობოტების მიერ კონვეიერის აწყობის შედეგად ტელევიზორების ფასი ძალიან შემცირდა და ისინი ნებისმიერი ბინისა და სახლის განუყოფელ ნაწილად იქცა.

ამჟამად ტელევიზორები აწყობილია ძირითადად მიკროსქემებისგან, ტრანზისტორებისა და სრული ფუნქციონალური მოდულებისგან. ეს უკანასკნელი მოიცავს რადიოსიხშირულსა და სიმძლავრის ერთეულებს, რომლებიც მოიცავს მიკროსქემებს, ტრანზისტორებსა და პასიურ კომპონენტებს (ჩოკები, კონდენსატორები, რეზისტორები და ა.შ.).

ელემენტის ბაზის მინიატურიზაციამ და LCD და LED პანელების შექმნამ შესაძლებელი გახადა ტელევიზორების შექმნა, რომელთა ეკრანის სისქე და ხაზოვანი ზომა შეიძლება განსხვავდებოდეს მასშტაბის რამდენიმე რიგით.

როგორ მუშაობს ტელევიზორი

ჩართვის ღილაკის ჩართვა იწვევს მოწყობილობის ყველა ელექტრონული კომპონენტის ძაბვის მიწოდებას. RF ერთეული იწყებს შეყვანის სიხშირეების გადაქცევას შუალედურ სიხშირეზე მათი სხვაობის გაანგარიშებით საცნობარო ოსცილატორის სიხშირეზე (ე.წ. ლოკალური ოსცილატორი). შემდეგ, შერჩევითი ფილტრი ირჩევს შუალედურ სიხშირეს, საიდანაც დეტექტორის ჩიპი (ან მიკროასამბლეა) შემდეგ ამოიღებს ვიდეო სიგნალსა და აუდიო სიგნალს.

ვიდეო სიგნალი შუალედურ სიხშირეზე შედის ვიდეო დეტექტორში, რომელიც ამოიღებს მისგან ყველა დაშიფრულ ინფორმაციას:

ტელევიზორის ეკრანის ფერი და სიკაშკაშე განისაზღვრება ეკრანის თითოეული წერტილისათვის. კინესკოპის ტელევიზორებში, ელექტრონული სხივის პოზიციონირებისთვის, გამოიყენებოდა გადახრის სისტემა კოაქსიალური ხვეულების ორი ჯგუფისგან, რომელთა ღერძები იყო ორმხრივი პერპენდიკულარული. პანელებში პოზიციონირება ხდება მწკრივისა და სვეტის ნომრების გაშიფვრით, პიქსელისთვის, რომლის კვეთაზე მითითებულია ფერი და სიკაშკაშე.

თანამედროვე ტელევიზორში არის მრავალი დამატებითი ვარიანტი, რომელთა განსახორციელებლად გამოიყენება პროგრამული უზრუნველყოფა ან აპარატურა. მაგალითად, დისტანციური მართვის პულტი - მის მიმღებ განყოფილებას აქვს რამდენიმე გამოსავალი, რომლებიც დაკავშირებულია ტუნინგ - განყოფილებაში დუბლირებული მართვის პარალელურად. ბრძანებები გადაიცემა რადიო არხზე ან წყვილი LED-ფოტოცელის მეშვეობით.

ტელევიზორის  განვითარების თანამედროვე პერსპექტიული მიმართულებები

ფლუორესცენტური LED-ები არის პერსპექტიული ელექტრონული შუქის გამოსხივების კომპონენტები ბრტყელი პანელის ტელევიზორებისთვის. მათზე დაფუძნებულ ეკრანებს LED და OLED ეწოდება.

განათებული მატრიქსის ტელევიზორები

მათში LED-ები ავსებენ თხევადკრისტალურ პანელს, ქმნიან მანათობელ ნაკადს მის მეშვეობით (გამო) მნახველისკენ. ამ ტექნოლოგიასთან დაკავშირებული შეზღუდვა არის კომპრომისი სისქესა და მაქსიმალურ სიკაშკაშეს შორის - ანუ, დაწყებული პანელის გარკვეული სისქიდან (სანტიმეტრის რიგით), პოტენციურად ხელმისაწვდომი სიკაშკაშე და გამოსახულების სიცხადე შემოიფარგლება საკმაოდ დაბალი მნიშვნელობებით.

ტელევიზორები მატრიცით ფონური განათების გარეშე

ეს არის OLED ტექნოლოგია (ანუ ორგანული LED - ორგანული სინათლის გამოსხივების დიოდი), რომელშიც LED კომპონენტების სიმძლავრე საშუალებას აძლევს მათ გამოიმუშავონ საკუთარი სინათლე გამომავალ ეკრანზე, ამიტომ თხევადი კრისტალების გამოყენება საჭირო აღარ არის. შედეგი არის უფრო თხელი ეკრანის ჩარჩო და მასთან ერთად ტელევიზორების კორპუსი (ასევე გარდაუვალი რელიეფი) - არის მოდელები რამდენიმე სანტიმეტრის სიღრმეზე.

LED ტელევიზორების აშკარა უპირატესობა არის ეკრანიდან ფერის ნაკადის ინტენსივობის უმნიშვნელო შემცირება, თუნდაც გავრცელების მკვეთრი კუთხით. ამიტომ, გვერდიდან მაყურებლები დაინახავენ ისეთივე ნათლად და იმავე ფერის რეპროდუქციით, როგორც წინა.

LED პანელის განსაკუთრებული მახასიათებელია სტანდარტული RGB პალიტრის დამატება კიდევ ერთი ფერით - თეთრი. ამ გადაწყვეტილებამ გამოიწვია ტელევიზორების ხანგრძლივობის გაზრდა და ეკრანის პანელებთან დაკავშირებული ავარიების შემცირება. LED ტექნოლოგია ამჟამად იხვეწება სხვადასხვა სფეროში, რომლის მიზანია:

·      გაწეული ფერების პალიტრის გაფართოება;

·      საზღვრების სიცხადის გაზრდა;

·      სიკაშკაშის გაზრდა;

·      ბნელ და ნათელ ადგილებში დეტალების ხილვადობის გაუმჯობესება;

რეაგირების დროის შემცირება, რომელზედაც პირდაპირ საპირისპიროდ არის დამოკიდებული სწრაფად მოძრავი საზღვრების „გაბრტყელების“ ხარისხი (ანუ სიგლუვის ნაკლებობა) ჩარჩოების შეცვლისას.

2020-იანი წლებიდან LED ტელევიზორებს შეუძლია ვიდეოს ჩვენება 8K გარჩევადობით.

ტელევიზორების ფუნქციონალის გაფართოება

ძირითადი ფუნქციების გარდა, ტელევიზორების ყველაზე ცნობილი დამატებითი და  განუყოფელი მოდული არის დისტანციური მართვის სისტემა, რომელიც საშუალებას გაძლევთ შეცვალოთ არხები, დაარეგულიროთ ხმა და შეასრულოთ სხვა მოქმედებები ტელევიზორთან ფიზიკური ურთიერთობის გარეშე. ტელევიზორის მიმღების ვარიანტები მოიცავს:

·      სატელევიზიო და ვიდეო სიგნალის შეყვანა სხვადასხვა ფორმატში;

·      მოდემი ინტერნეტთან დაკავშირებისა და სრულფასოვანი მუშაობისთვის;

·      პროგრამული უზრუნველყოფა (ოპერაციული სისტემა), რომელიც საშუალებას გაძლევთ დაუკავშირდეთ სხვა ციფრულ მოწყობილობებს - კამერებს, ტაბლეტებს, სმარტფონებს, DATA დისკებს და ა.შ.

ზემოთ აღწერილის გარდა, არსებობს ტელევიზორის კიდევ ერთი ტიპი - პროექცია. მაგრამ ისინი უფრო მეტად უკავშირდება კინოსა და კომერციულ აღჭურვილობას, ვიდრე - საყოფაცხოვრებო.

პირველ დისტანციურ პულტს ჰქონდა ფიზიკური კავშირი ტელევიზორთან - ეს იყო მავთული, რომლის მეშვეობითაც ბრძანებები გადაიცემოდა (მოგვიანებით ის გახდა რადიომაუწყებლობა და კავშირი გადაიქცა ჩვეულებრივ უსადენო კავშირად).

ტელევიზორი ჩვენი ყოველდღიურობის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია, მისი სხვადასხვა მოდელი შეგხვდებათ ავტომობილებშიც კი,  შეიძინეთ ტელევიზორი და მრავალფეროვანი არჩევანისათვის ეწვიეთ ,,ვიშლისთს“.

გვიგულეთ თქვენს სამსახურში!